Sinüs Nedir?
Sinüsler yüz kemiklerimizin içerisinde bulunan hava dolu boşluklardır. Bu boşlukların içini burnumuzun içindeki gibi mukoza denen bir örtü kaplamaktadır. Her sinüsün burna açılan bir bölümü vardır. Sinüsler içlerindeki mukoza aracılığıyla özel bir salgı üretirler. Bu salgı bütün üst solunum yolumuzun temizlenmesini ve nemlenmesini sağlar. Sağlıklı bir sinüs için hava sıvı dolaşımı sürekli ,kesintisiz olmalıdır.

Sinüzit Nedir?
Sinüzit, sinüslerin bakteriler, virüsler, mantarlar ve benzeri mikrobik enfeksiyonlar nedeniyle işlevlerini yerine getirememe durumudur. Burun içine açılan kanallar şişer, tıkanır. Tıkalı sinüs içinde mikroplar ürer, süreç giderek kötüleşir. Sinüzit hastalığı akut ve kronik sinüzit olarak iki farklı tipte görülebilir. Soğuk algınlığı ve nezleden sonra oluşan akut sinüzit, yaş grubuna göre farklı belirtiler gösterebilir. Büyük çocuklarda ve erişkinlerde burun tıkanıklığı , sarı-yeşil veya kanlı olabilen akıntı, yanak ağrısı, göz etrafında ağrı, yüzde basınç hissi, yere doğru eğilmekle artan baş ağrısı ve yüz ağrısı, ağızda kötü koku gibi belirtileri olabilir. Bazen ateş, kuru öksürük ve mide rahatsızlığı, balgamlı kusma gibi şikâyetler eklenebilir. Küçük çocuklarda da bu şikâyetler bulunabilir ama iyi ifade edemezler. Bu nedenle uzamış bir nezle hastalığı ile karıştırılabilir. Sinüzit hastalığı üç aydan uzun sürdüğünde kronik sinüzit olarak adlandırılır. Geniz akıntısı, burun tıkanıklığı, gece yatmakla artan öksürük, koku bozuklukları görülebilir.

Sinüzit Tanısı
Hastanın şikayetlerinin dinlenmesi ve sorgulanması (anamnez) tanı için ilk adımdır. Dikkatli yapılan Kulak Burun Boğaz muayenesi ve endoskopik bakı ile hastaların büyük bir kısmına tanı konabilir. Şüpheli vakalarda veya ek bir bulgu (göz ağrısı, alında, yüzde normal dışı şişme), uzamış ve tedaviye yanıt vermemiş olgularda tanı için ek yöntemler (bilgisayarlı tomografi vb.) gerekebilir. Tomografi tanıda yardımcı olduğu gibi muayene sırasında tam olarak görüp değerlendiremediğimiz yapıları (osteomeatal kompleks, etmoit hücreler, sinüslerin içi) ve patolojileri (sinüste mantar topu vb.) tanımamızı ve tedaviyi planlamamızı sağlar.

Tedavi
Günümüzde tedavi seçenekleri çok artmıştır.Akut sinüzitlerde tedavi hastalığı oluşturan etkene göre belirlenen antibiyotik, burun spreyi, solunum yollarını açan ilaçlar (dekonjestan), ağrı kesiciler ile yapılır. Bu tedavi 10-14 gün sürdürülür. İnatçı enfeksiyonlarda ve komplike vakalarda iki üç aya uzayan tedaviler gerekebilir. Eksik veya yetersiz süreli tedavi hastalığın uzamasına, mikropların direnç kazanmasına ve istenmeyen komplikasyonlara yol açabilir. Burun spreyleri dört, beş günden uzun süreli kullanılmamalıdır. Aksi halde burun mukozasında bozulmalar meydana gelir. Alerjik hastalığı olan bireylerde alerji de tedavi edilmelidir.

Cerrahi Tedavi
Komplikasyonlu (apse oluşumu, görme bozukluğu vb.), uzun süreli tedaviye rağmen iyileşmeyen hastalarda cerrahi tedavi gerekebilir. Sinüs cerrahisi dışarıdan hiçbir kesi yapılmaksızın burun içinden endoskopik olarak yapılır. Böylece hastanın hastanede kalma ve iyileşme süresi de kısalır. Çocuk hastalarda geniz eti burun arkasını tıkıyorsa alınmalıdır.  Sinüs enfeksiyonunu kolaylaştıran burun içi diğer patolojiler de (polipler, konka hipertrofileri, septum deviasyonu vb.) tedavi edilmelidir. 

Doç. Dr. Kemal KEF
Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Uzmanı